Του Αλέξανδρου Κωστόπουλου (Προέδρου Σ.Ε.Ο.ΔΙ.)
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα το ΚΕΡΔΟΣ στις 30 Απριλίου 1990
Αν επιχειρήσει κανείς μια αναδρομή στην πολυτάραχη ιστορία του λαού μας, δεν θα δυσκολευθεί να διαπιστώσει ότι η πηγή των δεινών του Έθνους μας ήταν πάντοτε οι λανθασμένοι χειρισμοί των εθνικών μας θεμάτων, από την πολιτική του ηγεσία. Οι πολιτικοί μας ηγέτες άλλοτε από ιδιοτέλεια, άλλοτε από κοντόφθαλμες εκτιμήσεις και άλλοτε από τα πολιτικά μίση και τα διχαστικά πάθη, οδήγησαν τη χώρα μας στην καταστροφή και την καταδίκασαν στην υστέρηση της οικονομικής της ανάπτυξης και της πολιτιστικής της αναβάθμισης.
Ο ελληνικός λαός είχε πάντοτε προδοθεί, από την πολιτική του ηγεσία. Αλλά και η σημερινή πολιτική πραγματικότητα όχι μόνο δεν φαίνεται να έχει απαλλαγεί από το σύνδρομο του διχασμού του παρελθόντος, αλλά επί πλέον διέρχεται και μια περίοδο βαθύτατης κρίσης αξιών, μια περίοδο πρωτοφανούς καταρρακώσεως των πολιτικών ηθών.
Η κατάπτωση των πολιτικών μας ηθών ίσως να μη είχε και τόσο μεγάλη σημασία αν στη λαϊκή βάση λειτουργούσε το λεγόμενο «λαϊκό αίσθημα», η αντίδραση δηλαδή των πολιτών, που πάντα έπαιζε το ρόλο της ασφαλιστικής δικλείδας στις εκάστοτε πολιτικές παρεκτροπές και λειτουργούσε διορθωτικά και καθοδηγητικά στη συμπεριφορά των πολιτικών μας ταγών.
Τα λαϊκό αίσθημα όμως φαίνεται ν’ αδρανεί. Και οι κοινωνικοί μας θεσμοί, οι κανόνες της κοινωνικής μας συμπεριφοράς φαίνεται να δέχονται τις επιρροές καινούργιων προτύπων, να μεταλλάσσουν και να διαμορφώνονται κάτω από την επιρροή παραδειγμάτων του πολιτικού μας βίου και της κοινοβουλευτικής μας πολιτείας, και ο λαός μας να εθίζεται σ’ ένα τρόπο κοινωνικής συμπεριφοράς που τον οδηγεί αναμφίβολα στην ηθική κατάπτωση και κοινωνική εξαθλίωση.
Σκάνδαλα
Τρανή απόδειξη αποτελεί, η γενική αδιαφορία των πολιτών, η απουσία της κοινωνικής ευαισθησίας, απέναντι στα πρωτοφανή σκάνδαλα που διαδραματίζονται με πρωταγωνιστές τους κοινοβουλευτικούς μας άνδρες όλων των παρατάξεων.
Όλ’ αυτά είναι φαινόμενα παρακμής. Μιας παρακμής που άλλοτε ενσυνείδητα και άλλοτε υπό το κράτος ειδικών περιστάσεων καλλιεργήθηκε εις βάρος του ελληνικού λαού, από την πολιτική του ηγεσία.
Οι πολιτικοί ηγήτορες θέλουν το λαό αγράμματο, ακαλλιέργητο, διηρημένο για να μπορούν να το διοικούν και να τον κατευθύνουν δίκην αγέλης. Θέλουν τους πολίτες οπαδούς, όχι σκεπτόμενους, τους θέλουν όχλο και όχι υπεύθυνους πολίτες. Τους θέλουν επίσης, διηρημένους, φανατισμένους, εμπαθείς, κομματικοποιημένους για να υλοποιούνται οι κομματικές και προσωπικές τους επιδιώξεις, ώστε να ευημερεί το κόμμα και μόνο αυτό.
Και έτσι ο λαός μας παραμένει χωρίς την εθνική καθοδήγηση, χωρίς στόχους και οράματα, χωρίς προορισμό.
Η πολιτική μας ηγεσία δεν γαλούχησε το λαό μας με ιδανικά εθνικά, δεν δρομολόγησε σκοπούς κοινωνικούς, δεν αθλοθέτησε στόχους πνευματικούς, δεν άνοιξε ορίζοντες εθνικούς.
Αντίθετα κάθε εκδήλωση κοινωνική, πολιτιστική, κάθε δραστηριότητα επαγγελματική, βιοποριστική, κάθε έκφραση πνευματική, καλλιτεχνική, έχει διαβρωθεί, από το κομματικό μικρόβιο, έχει αλλοτριωθεί, και εκφυλισθεί, από την κομματική σκοπιμότητα. Και η κομματική επιδημία έχει προσβάλλει όλο το φάσμα των κοινωνικοπολιτικών μας θεσμών, Δημόσια Διοίκηση, συνδικαλισμό, επιστημονικά σωματεία και επαγγελματικές οργανώσεις, όλα έχουν κάποια κομματική ετικέτα – ταυτότητα άνευ της οποίας η δραστηριοποίησή τους είναι επισφαλής.
Εκτός από την υποβάθμιση των κοινωνικών μας θεσμών και τα άλλα στηρίγματα του έθνους μας – λειτουργίες της πολιτείας και του λαού μας, όπως η Παιδεία, η Οικονομία, η Δημόσια Διοίκηση, δεν ήσαν άμοιροι της πολιτικής λαίλαπας. Ας αναλύσουμε την κάθε μία περίπτωση χωριστά.
Η Παιδεία
Η παιδεία αποτελεί την προϋπόθεση επιβίωσης της φυλής και του έθνους μας. Οικοδομεί τις βάσεις και χαράζει το δρόμο πάνω στον οποίο βαδίζει η ιστορία μας. Και όμως τα τελευταία χρόνια και οι τρεις βαθμίδες της γνωρίζουν μία χωρίς προηγούμενο υποβάθμιση.
Και στο χώρο αυτό, η αναζήτηση των ενόχων δεν είναι καθόλου δύσκολη.
Η παιδεία και η εκπαίδευση αλώθηκε, από την πολιτική και τα κόμματα. Η πολιτική αντιπαράθεση δεν παραβίασε μόνο το πανεπιστημιακό άσυλο της ανώτατης παιδείας, αλλά βίασε ακόμη και την αγνότητα στο χώρο της στοιχειώδους εκπαίδευσης.
Πιστεύουμε ότι το μεγαλύτερο έγκλημα που διαπράχθηκε στο χώρο της παιδείας τα τελευταία χρόνια, είναι αυτό της εισβολής των κομμάτων στα σχολεία.
Αποτελεί κακούργημα ότι με το πρόσχημα του «εκδημοκρατισμού της εκπαίδευσης» να εισάγεται, η κομματική αντιπαράθεση ακόμη και στα δημοτικά σχολεία.
Και η κομματική ετικέτα, ακολουθεί το νέο σε όλες τις βαθμίδες της σταδιοδρομίας του, και αυτή πλέον αποτελεί το κριτήριο της επιτυχίας του, ενώ οι έννοιες αξιοκρατία, προσόντα κλπ. έχουν μπει στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας».
Ο αποπροσανατολισμός των νέων, από τα καθήκοντά τους, η εκτροπή της παιδείας, από τους σκοπούς της, υποσκάπτει τα θεμέλια του έθνους μας και υποθηκεύει το μέλλον της φυλής μας. Και όμως αυτό δεν εμπόδισε τους εθνοπατέρες μας να «παίξουν» την παιδεία στη ρουλέτα της μικροπολιτικής.
Η κατάσταση στην ανώτατη παιδεία είναι πιο τραγική. Η ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης δεν ήταν ποτέ χειρότερη. Τα κριτήρια επιτυχίας ακόμη και των πτυχιακών εξετάσεων είναι τέτοιου επιπέδου, που εξευτελίζουν κάθε ακαδημαϊκή έννοια. Η εξεταστέα ύλη του πτυχίου είναι αυτή του τελευταίου εξαμήνου! (Παλαιότερα ήταν η ύλη όλων των ετών).
Και η κομματική αντιπαράθεση, όχι μόνο αδιαφορεί, αλλά δεν εμπόδισε τα περιθωριακά άτομα, να λεηλατήσουν ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Και η πολιτεία δεν προστάτευσε την πανεπιστημιακή περιουσία και το πανεπιστημιακό άσυλο εν ονόματι της προστασίας του πανεπιστημιακού ασύλου.
Αν επιχειρήσει κανείς να επισκεφθεί κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα, εκεί θα αντιμετωπίσει την άλλη διάσταση της κατάστασης που επικρατεί στην ανώτατη παιδεία μας: Ερειπωμένοι και ξεφτισμένοι τοίχοι, κουρελιασμένες αφίσες, ποδοπατημένες προκηρύξεις, ρυπαρά δάπεδα, υποδέχονται τον επισκέπτη.
Αν έχει το κουράγιο να προχωρήσει προς τις αίθουσες παραδόσεων το σκηνικό «δένει» με τον προθάλαμο: Σπασμένες πόρτες, λεηλατημένα έδρανα, ρυπαροί από συνθήματα τοίχοι, συμπληρώνουν την εικόνα της ρυπαρότητας, της ασέβειας προς κάθε ακαδημαϊκή έννοια της καταστροφικής μανίας και που αντανακλά το επίπεδο και την ποιότητα της προσφερομένης εκπαίδευσης.
Αυτή είναι η εκπαίδευση και η κατάσταση που επικρατεί στην ανώτατη παιδεία που όμοιά της δεν υπάρχει ούτε στις χώρες της κεντρώας Αφρικής! Μιας παιδείας που έχει μεταβληθεί σε βιομηχανία παραγωγής πτυχίων και αντικατοπτρίζει απόλυτα την ποιότητα της εκπαίδευσης στα ιδρύματα αυτά.
Η Οικονομία
Η οικονομία μας είναι ένας ακόμη μεγάλος ασθενής, ένα ακόμη θύμα της κομματικής αντιπαράθεσης.
Αυτή κινείται με δύο ταχύτητες και παίζεται σε δύο γήπεδα. Εννοούμε τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα που αντί να δραστηριοποιούνται συμπληρωματικά και εποικοδομητικά μεταξύ τους προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης των συνολικών μεγεθών της οικονομίας μας και της αναβάθμισης του βιοτικού επιπέδου του λαού μας, λειτουργούν σαν αντίρροπες δυνάμεις δίκην διελκυστίνδας.
Από τη μια μεριά ο ιδιωτικός τομέας χάρις στην ικανότητα και δημιουργικότητα των απασχολουμένων σ’ αυτόν, λειτουργεί ικανοποιητικά. Από την άλλη μεριά ο δημόσιος τομέας, κάτω από τους κυβερνητικούς χειρισμούς, έχει φέρει την οικονομία μας στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.
Η σύγχρονη διάρθρωση της οικονομίας μιας χώρας αναφορικά με τους παράγοντες που προσδιορίζουν την ισορροπία της, επιβάλλει την αναγκαιότητα της παρέμβασης του κράτους προς την κατεύθυνση της επιτεύξεως των ευνοϊκότερων προϋποθέσεων λειτουργίας της αγοράς. Ο κρατικός παρεμβατισμός στη σύγχρονη οικονομία κρίνεται απαραίτητος προκειμένου να επιτευχθεί, η ισορροπία στην αγορά.
Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης δεν μπορεί να το πετύχει από μόνος του, όπως πίστευε η Αμερική και το πλήρωσε με το μεγάλο κραχ του 1929. Γι’ αυτό το κράτος επεμβαίνει διορθωτικά στην ιδιωτική οικονομία νομοθετώντας φορολογικά και επενδυτικά – αναπτυξιακά κίνητρα διοχετεύοντας την οικονομική δραστηριότητα στους πλέον προσοδοφόρους και παραγωγικούς τομείς.
Επιπλέον το κράτος ασκώντας τη δημοσιονομική του πολιτική μέσω του μηχανισμού των τιμών, των φόρων, των δημοσίων επενδύσεων κλπ., συμβάλλει στην άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων, εξασφαλίζει την πλήρη απασχόληση, αλλά και τη μεγιστοποίηση του εθνικού εισοδήματος.
Εξάλλου μέσω των δημοσίων δαπανών το κράτος συντελεί στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και αναβαθμίζει το επίπεδο της κοινωνικής ευημερίας των πολιτών.
Για να επιτευχθεί όμως η κοινωνική ευημερία, θα πρέπει να επιτευχθεί λειτουργική συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, και η μαθηματική – οικονομική ισορροπία μεταξύ των οικονομικών μεγεθών και των ρυθμών – δεικτών δραστηριότητας της συνολικής οικονομίας. Θα πρέπει να συνυπάρχουν τα ποσοτικά με τα ποιοτικά στοιχεία της συνολικής οικονομίας.
Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Ενώ ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας, έχει πράξει κατά το δυνατόν το καθήκον του, ο δημόσιος τομέας ευρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Η απουσία επενδυτικού κλίματος, το τεράστιο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου το τεράστιο δημόσιο χρέος, οδηγούν τη χώρα μας σε φοβερά επικίνδυνη τροχιά και πολύ κοντά στη χρεοκοπία.
Φυσικά, η τραγική αυτή εικόνα της οικονομίας μας είναι και αυτή αποτέλεσμα του πολιτικού τσαρλατανισμού, της εγκληματικής ανευθυνότητας των κυβερνώντων, του βιασμού του δημοσίου συμφέροντος. Η οικονομία έπεσε και αυτή θύμα της μικροπολιτικής των παροχών, παίχθηκε στη ρουλέτα της μικροπολιτικής
Ο ρυθμός
Και ο ελληνικός λαός χορεύει στο ρυθμό που του παίζουν οι πολιτικοί του μαέστροι, ακολουθεί τα βήματα που του έδειξαν οι κυβερνητικοί τους ενορχηστρωτές. Η συμπεριφορά των πολιτικών ηγετών μας διαχέεται προς τα κάτω, γίνεται παράδειγμα προς μίμηση, γίνεται τρόπος ζωής του λαού μας. Αν προσθέσουμε τις επιρροές των καιρών, τα μηνύματα του σύγχρονου marketing και τα κελεύσματα της κοινωνίας της αφθονίας (affluence society), όλα αυτά μας οδηγούν στην έξαρση του καταναλωτισμού, στο κλίμα του ευδαιμονισμού και του συβαριτισμού.
Και φθάσαμε έτσι από τη μια μεριά στο κράτος των σκανδάλων και των ανομιών, και από την άλλη μεριά στον Έλληνα που ζει στον αστερισμό του καναπέ, της αδιαφορίας και του καταναλωτισμού.
Και η Ελλάδα να βουλιάζει στο τέλμα των αποβλήτων – πολιτικών της διαφθοράς και να πνίγεται στο βούρκο των σαπροφύτων – νονών της συμφοράς.
Για την αναστροφή της καταστροφικής πορείας της χώρας μας, πρέπει να αντιδράσουν τα υγειά κύτταρα της κοινωνίας μας, οι έντιμοι πολίτες, οι πνευματικοί μας ταγοί, οι πολιτιστικές οργανώσεις, η καθαρή ματιά και ο τίμιος ιδρώτας του προοδευτικού Έλληνα. Αυτοί που κράτησαν την Ελλάδα ζωντανή στο καμίνι της ιστορίας ανά τους αιώνες, αυτοί που δόξασαν τ’ όνομά της και χάρισαν στην ανθρωπότητα την ορθή σκέψη και τον πολιτισμό. Αρκεί αυτές οι δυνάμεις να αφυπνιστούν, να απαλλαγούν από τον λήθαργο της αδιαφορίας και απραξίας. Αυτοί που πάντοτε οδήγησαν την Ελλάδα μπροστά. Αυτοί καλούντα και πρέπει να το πράξουν και τώρα. Αυτοί πρέπει και μπορούν να οδηγήσουν τη χώρα μας εκεί που της ανήκει, εκεί που, όπως είπε ο Πλάτων ΄ στην μετ΄ ευβουλίας πολιτών αριστοκρατία του πνεύματος ΄.
Ένας διάσημος φιλόσοφος είπε ότι ‘όποιος σκέπτεται, σκέπτεται Ελληνικά έστω και αν δεν το αντιλαμβάνεται.’ .
Είναι καιρός λοιπόν να σκεφτούμε Ελληνικά και να δράσουμε Ελληνικά.