Ο Αλέξανδρος Κωστόπουλος, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών (ΣΕΟΔΙ) μίλησε στο CFO agenda τόσο για τις αιτίες και την πορεία της ελληνικής οικονομίας όσο και για το ρόλο των Οικονομικών Διευθυντών στην ανάπτυξη.
CFO agenda: Ποια είναι η θέση σας για την πορεία και τις εξελίξεις της οικονομίας;
Αλέξανδρος Κωστόπουλος: Η οικονομική κρίση που σοβεί σήμερα στη χώρα μας είναι αναμφίβολα αποτέλεσμα της αστοχίας των κυβερνητικών μακροοικονομικών χειρισμών των τελευταίων ετών, στους οποίους πρέπει να προστεθούν και τα τραγικά λάθη τακτικής της πολιτικής ηγεσίας και της καθυστέρησης λήψεως των ενδεδειγμένων μέτρων. Επί πλέον, η αδυναμία εκπόνησης ενός εθνικού σχεδίου εξόδου από την κρίση εκ μέρους του πολιτικού προσωπικού, που οφείλεται σε μικροκομματικούς τακτισμούς. οδήγησαν τελικώς τη χώρα στην καταστροφή. Η πολιτική ηγεσία των τριών τελευταίων χρόνων αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων. αφού λειτούργησε με πολύ αργούς ρυθμούς και το κυριότερο συναίνεσε στην τροϊκανή πρόταση, που απαιτεί λιτότητα χωρίς καμία προοπτική ανάπτυξης. Το πολιτικό μας σύστημα παρουσιάστηκε διχασμένο ανάμεσα στην μνημονιακή και αντιμνημονιακή πολιτική και αντιπαραθέσεις κομματικής ιδιοτέλειας και χωρίς την πρόταση ενός εθνικού σχεδίου εξόδου από την κρίση, πράγμα που. όχι μόνον δεν στέρησε τη χώρα από ένα σημαντικό διαπραγματευτικό όπλο, αλλά και επιδείνωσε το δημοσιονομικό μας πρόβλημα.
Η Ελληνική κρίση, πέραν των ενδογενών προβλημάτων, έχει και διεθνή διάσταση και σχετίζεται με την συστημική κρίση του κυρίαρχου μοντέλου του καπιταλισμού. Η ελληνική οικονομία βρέθηκε στη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, οι αιτίες της οποίας κατά τη γνώμη μας είναι πολιτικές, εξαρτώμενες από τίς δυσλειτουργίες της παγκόσμιας αγοράς, τη διατήρηση του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος και τη σοβούσα γεωπολιτική κρίση για τον έλεγχο των υδρογονανθράκων. Επίσης η Ελληνική κρίση είναι συνυφασμένη και με την εξέλιξη στο παγκόσμιο Τραπεζικό σύστημα και τη δημιουργία των σύγχρονων τραπεζικών προϊόντων υπερμόχλευσης, που προέρχονται από τη μετεξέλιξη του χρήματος από μέσον συναλλαγής σε χρηματοοικονομικό προϊόν.
Η λύση στο πρόβλημα είναι ασφαλώς οι μεταρρυθμίσεις που άργησαν αδικαιολόγητα και η ανάπτυξη της οικονομίας μας. Αυτά βέβαια προϋποθέτουν πολιτική βούληση για την πάταξη της διαφθοράς, της παραοικονομίας, της γραφειοκρατίας και της μείωσης του σπάταλου και αναποτελεσματικού δημόσιου τομέα. Πρέπει να καταργηθεί ο κρατισμός στην οικονομία και κυρίως, ο κομματισμός της κρατικής μηχανής, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, με στόχο την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού ελέγχου των δημοσίων δαπανών, αλλά και της είσπραξή των δημοσίων εσόδων, σπάζοντας το σφιχτό εναγκαλισμό κράτους και της κρατικοδίαιτης επιχείρησης.
Πώς βλέπετε το δικό σας ρόλο ως Σύνδεσμό στη διαμόρφωση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας; Πρόκειται να υποβάλετε μελέτες, σχέδια ή παρεμβάσεις; Ο ΣΕΟΔΙ συγκροτείται από άτομα υψηλής επιστημονικής και επαγγελματικής στάθμης. Είναι επικεφαλής των οικονομικών υπηρεσιών των μεγάλων επιχειρήσεων, αντιμετωπίζουν κρίσιμα ζητήματα οικονομικής διοίκησης και έχουν συσσωρευμένη εμπειρία στο θέμα του επιχειρείν σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Ο Σύνδεσμος έχει ήδη οργανωθεί για να μεταφέρει τη γνώση αυτή στον ευρύτερο επιχειρηματικό χώρο και να συνεργαστεί με την κεντρική Διοίκηση στη διαμόρφωση των αναγκαίων νομοθετημάτων και των διαδικασιών που απαιτούνται, ώστε να πραγματοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο οι αναγκαίες μεταρρυθμίσει τόσο στη Διοίκηση όσο και στην ελληνική επιχείρηση. Πολλές προτάσεις μας προς τη δημόσια διοίκηση έχουν γίνει νόμος του Κράτους. Ο ρόλος του ΣΕΟΔΙ είναι να συμβάλει σε αυτό με στοχευμενες δράσεις και παρεμβάσεις. Στα άμεσα σχέδιά μας είναι η συνεχή παρακολούθηση της πορείας της Ελληνικής Οικονομίας και οι εισηγήσεις μας για την επισήμανση των όποιων στρεβλώσεων από την εφαρμογή ενός ρεαλιστικού προγράμματος ανάκαμψης. Έχει δημιουργηθεί από τη διοίκηση του ΣΕΟΔΙ (το Διοικητικό και Επιστημονικό Συμβούλιο), μια δυναμική ομάδα που επεξεργάζεται και θα παρουσιάσει σύντομα σχέδιο εξόδου από την κρίση. Ήδη έχουμε καταθέσει προτάσεις για τον Αναπτυξιακό νόμο, συμμετέχουμε στη διαβούλευση για την «Εταιρική Διακυβέρνηση: Ο Ελληνικός Κώδικας & οι Πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» και έχουμε σχέδιο εφαρμογής της απαιτούμενης φορολογικής αναμόρφωσης. Στην ιστοσελίδα μας (www.seodi.gr) έχει αναρτηθεί η επιλογή helpline, όπου οποιοσδήποτε επιχειρηματίας ή επιχείρηση μπορεί να απευθύνει ερωτήματα οικονομικού – φορολογικού περιεχομένου, στα οποία απαντά η αρμόδια επιτροπή των συναδέλφων οικονομικών διευθυντών, συμβάλλοντας έτσι στην επίλυση των προβλημάτων της ελληνικής επιχείρησης. Έχουμε συμβληθεί με επιχειρήσει για την παροχή εκπτώσεων των προϊόντων τους στα μέλη του Συνδέσμου. Επί πλέον, ο ΣΕΟΔΙ με τη συνεργασία των επιχειρήσεων και των head hunters, συμβάλλει στην εξεύρεση εργασίας οικονομικών στελεχών.
Πως κρίνετε το μείζον θέμα της φορολογίας και των μεταρρυθμίσεων;
Το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα από την εποχή της ανατροπής της απολυταρχίας και την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας του κοινοβουλευτικού συστήματός και της καθολικής ψηφοφορίας (1864) μέχρι σήμερα παρέμεινε οικονομικώς ατελέσφορο, ενώ οι μεταρρυθμίσει του χαρακτηρίζονται κυρίως ως πολιτικό εργαλείο. Ο φορολογικός σχεδιασμός είναι στενό εξαρτώμενο από τη συναίνεση μεταξύ της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας με την εκλογικά ισχυρότερη τάξη της Ελληνικής κοινωνίας.
Το σύστημα αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της πολυνομίας, της νομοθεσίας με εγκυκλίους και πράξεις διοίκησης και σε συνθήκες της σημερινής οικονομικής κρίσης αποδείχθηκε εντελώς αναποτελεσματικό και κοινωνικά άδικο. Στα 1 50 χρόνια λειτουργίας του διαπαιδαγώγησε τους Έλληνες στην ανάπτυξη μηχανισμών αποφυγής του φόρου και της συνδιαλλαγής με την διοίκηση, ανέπτυξε τη διαφθορά και την παραοικονομία. Σήμερα είναι επιτακτικά αναγκαίο η από μηδενική βάση διαμόρφωση φορολογικού συστήματος που να έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα, θα επιβραβεύει το «ευ επιχειρείν», να είναι δίκαιο, να λειτουργεί με διαφανείς μηχανισμούς, αποτελεσματικό στην είσπραξη φόρων και την απονομή φορολογικής δικαιοσύνης.
Σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών δεν οδηγεί σε αύξηση των δημοσίων εσόδων αφού συρρικνώνεται η φορολογική βάση. Καθιστούν τον Έλληνα φορολογούμενο αφερέγγυο απέναντι στις φορολογικές αρχές, αφού με το συνεχώς μειούμενο εισόδημα του αδυνατεί να πληρώσει περισσότερους φόρους.
Η μη επίτευξη του στόχου των εισπράξεων, και λειτουργώντας κάτω από την πίεση των μνημονίων και των δεσμεύσεων που αυτά επιβάλλουν, η Κυβέρνηση αύξησε τους συντελεστές φορολόγησης, καθιστώντας τη χώρα μη φορολογικά ανταγωνιστική σε σχέση με τις γειτονικές χώρες. Η αυξημένη γραφειοκρατία και οι αυξημένοι συντελεστές άμεσων και έμμεσων φόρων, η έλλειψη έργων υποδομής που θα στηρίξουν μεγάλες επενδύσεις, είναι αποτρεπτικοί παράγοντες προσέλκυσης ξένων επενδύσεων.
Αν στους ανωτέρω παράγοντες προσθέσουμε και την έλλειψη χρηματοδότησης – έχει διαρραγεί ο τραπεζικός τομέας – η μικρομεσαία ελληνική επιχείρηση δεν καθίσταται βιώσιμη ακόμα κι αν έχει πωλήσεις. Οι επενδύσεις εσωτερικού στηρίζονται στην επιδότηση από το ΕΣΠ Α. Δεν υπάρχει σχέδιο βάσει του οποίου να εξασφαλίζεται ότι οι επιδοτήσεις αυτές θα έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της απασχόληση και της ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής Οικονομίας. Από το 1972 μέχρι σήμερα που θεσπίσθηκαν τα κίνητρα των επιδοτήσεων μέσω των αναπτυξιακών νόμων και αργότερα μέσω των επιδοτήσεων από την Κοινότητα, δεν έχει υπάρξει μελέτη η οποία να μας πληροφορεί για την απόδοση αυτών των πόρων.
Αντίθετα λιμνάζουν στα δικαστήρια υποθέσεις κακής διαχείρισης αυτών των πόρων ως αποτέλεσμα της πελατειακής αντιμετώπισης στη διάθεση αυτών. Ελπίζουμε πως η φορολογική μεταρρύθμιση που είναι σε εξέλιξη και ο νέος αναπτυξιακός νόμος θα συμβάλουν στην επίλυση του ατελέσφορου φορολογικού συστήματος. Ο ΣΕΟΔΙ ασχολείται με την φορολογική αναμόρφωση και θα κάνει παρεμβάσεις στο θέμα αυτό.